साहित्य

तिम्रो छातीमा छन् पुराना निशानहरू— डाइनोसरको हड्डी जस्तो चिरिएका, अनन्तका राजाहरू अझै सुस्ताइरहेका, हिउँले ढाकिएको प्रागैतिहासिक चट्टानजस्तै। वृक्षको ठूटामा बेरिएको हावा, ज्वालामुखीको रक्तमा जमेको आगो, मानवले छोडेका भग्नावशेषहरू— मिट्टीको भाँडा, इँटाको टुक्रा, सिक्कामा चम्किएको समय। पुरातनपन्थी इतिहास सम्...

काठमाडौँको गल्लीबाट उठेको धुन, हृदयको अनन्त आकाशमा ठोक्किँदै परेको गोली जस्तो। स्वर—केवल ध्वनि होइन, यो हाम्रो स्मृति र अस्तित्वको अदृश्य बन्दूक, हरेक कम्पनले हृदयमा विस्फोट गर्छ र अमरता सिर्जना गर्छ। प्रेमका अस्पष्ट रंगहरू उसले बुन्दैछ, विरहका गहिरा खाडलहरू उजागर गर्दै। उनको स्वर—केवल संगीत होइन, यो हरेक मौन...

काठमाडौँ । गीतकार तथा निर्देशक प्रशान एलुङ राईको ‘घर हाम्रो सोलुखुम्बु’ सार्वजनिक गरिएको छ । प्रशानको शब्द, अनिल कोयी राईको पूर्वेली लयमा तयार भएको सोलुखुम्बुको परिचय बोल्ने गीतमा राजेश पायल राई र अन्जु पन्तको स्वर रेकर्ड छ । गीतको भिडियोमा कलाकार हरि निरौला ‘कक्रोच’, बबिन राई ‘गल्फने बाजे’, क्रिसला तामाङ, तथ...

म मास्टरी पेसामा सम्लग्न भएको पनि लगभग तीस वर्ष भयो। यस बिचमा मैले धेरै विद्यालय र कलेजहरूमा पढाएँ । सयौं शिक्षक र प्राध्यापकहरूसँग मेरो मित्रता भयो । हज्जारौं विद्यार्थीहरू पढाएँ। तिनीहरूका मस्तिष्कसँग खेलेँ । कतिलाई कुटेँ। कतिलाई माया गरेँ। थोरैले चित्त बुझ्दो गरी पढे । धेरैले मेरो र उनीहरू स्वयंको पनि समय बर...

आफूलाई शिक्षा दिक्षा दिने गुरुहरुलाई उनका शिष्य अर्थात विद्यार्थीले कस्तो सम्मान गर्लान ? सम्मान गर्ने पनि आ–आफ्नै शैली हुन्छन् । त्यस्तै सम्मानको शैली नारायण चँदाराले गरेका छन् । चँदारा पेशाले सरकारी कर्मचारी हुन् । उनले आफूलाई क ख सिकाउने देखि सरकारी सेवामा प्रवेश गर्दा सम्म ज्ञान आर्जन गर्न सिकाउने आफ्ना गुरुहर...

काठमाडौंको शिल्पी थिएटरले ‘अलिकति उज्यालो’ नाटक इलाममा मञ्चन गरेको छ । निर्वाचन नजिकिंदै गर्दा राजनीतिक दल र जनप्रतिनिधिले यस अघि कस्तो कार्य गरेर नागरिकका आवश्यकता तथा अपेक्षा कति पुरा गरे भन्ने विषय वस्तुलाई नाटकले समेटेको छ । घरका अनेक समस्याहरुका बीच विदेशिन बाध्य हुने नेपाली युवाका पीडा , स्थानीय पालिकाबाट सर...

फागुन ७ गतेका दिन इलामको सूर्योदय नगरपालिका नगर कार्यपालिकाको हलमा स्रष्टा सम्मान कार्यक्रम चल्दै थियो । निरा रशिक फाउण्डेसनले दुई स्रष्टा र एक पत्रकारलाई सम्मान गरिरहेको थियो । सम्मानित हुनेमा थिए, स्रष्टा एलवी जोशी, चुडामणी शर्मा र पत्रकार चन्द्र भण्डारी । सम्मानित हुनञ्जेल सबै स्रष्टा खुसी थिए । स्टेजमा शर्मा अस्वस्...

अग्रज साहित्यकार एवम् संगीतकार गणेश रसिकद्वारा दुई साहित्यिक स्रष्टा र एक पत्रकार सम्मानित भएका छन् । प्रजातन्त्र दिवसको अवसरमा रसिकले आफूले स्थापना गरेका निरा रसिक फाउण्डेसनबाट स्रष्टा र पत्रकारलाई सम्मान गरेका हुन् । रसिकले स्रष्टा चुडामणी शर्मा र एलपी जोशी र पत्रकार चन्द्र भण्डारीलाई सम्मानित गरेका हुन् । रसिकले आ...

म २००७ सालमा पिता नभएको अवसर पारेर इलाम जिल्लास्थित फिक्कल घरबाट १६ जना लाहुरेहरू (अर्थात् बेलाइती सेनामा सेवा गरी अवकाश पाएकाहरू) लाई लिएर झापातिर झरें। झापामा नेपाली कांग्रेसको नेतृत्वमा राणा सरकारसँग युद्ध हुँदै थियो। मलाई त्यही झापा शिविरमा बन्दुक चलाउन पनि सिकाइयो। जे होस्, त्यहाँ तीनचार महिनासम्म युद्ध चल्यो। ...

‘म वेल्सका डाँडाहरूमा ढकमक्क फुलेको गुराँसहरूमा पनि नेपालै देख्थेँ, स्कटल्यान्डका हिममय चुचुराहरूमा पनि हिमालै देख्थेँ… तिनका वरिपरिका बाजाहरू सहनाइ र कर्नाल हुन्थे…‘ नेपाली साहित्यमा गुन्जिरहने यी रचनाका लेखक हुन्, साहित्यकार तथा समालोचक तारानाथ शर्मा। उनको मंगलबार बिहान निधन भएको छ।   नेपाली साहित्यको झर्रोवादी...